آب سیاه چشم

این بحث در مورد چشم و بیماریهای چشم و راه جلوگیری از این بیماری ها و آسیب های بینایی است . در سراسر جهان متمدن از هر 20 نفر یک نفر در سال به چشم پزشک مراجعه می کند . در آمریکا هر 11 دقیقه یک نفر کور می شود . این کشور 500 هزار نابینا دارد . 5/3 میلیون آمریکایی فقط از بینایی یک چشم برخوردارند و بینایی 12 میلیون آمریکایی کافی نیست و معیوب است .
در گذشته در طول قرنها می گفتند که ازدواجهای همخونی مثلاً‌ دختر عمو و پسر عمو ممکن است به بینایی نوزادی که حاصل این ازدواج است لطمه بزند ،  در بسیاری از کشورها ، قانونی و اخلاقی ،  این گونه ازدواجها منع شده است . امّا بررسیهای اخیر تا حدّی از شدت آن کاسته و نشان می دهد که این ازدواجها آن چنان عامل قوی که تصور می رفت نیست البته اگر انجام نشود بهتر است . 

این مشکلات از کجا ناشی می شود ؟ و چه می توان کرد تا از بیماریهای چشم جلوگیری کرد ؟
اگر قبل از 35 سالگی هر یک بار و بعد از این سن ، هر سال دو بار به یک چشم پزشک مراجعه کنید و آسیبهای احتمالی چشم خود را قبل از آنکه دیر شود توسط او رفع کنید هرگز مشکلی در این زمنیه برایتان پیش نخواهد آمد .
اولیّن عامل کوری بین بزرگسالان ( بالای 35 سال ) آب سیاه است این بیماری در صورتی قابل پیشگیری است که به موقع تشخیص داده شود . آب سیاه  هنگامی بوجود می آید که فشار مایع در کرة چشم زیاد می شود و کرة چشم را سفت می کند . این فشار به شبکیه درونی ترین پوشش کرة چشم و حادی عصب ها منتقل میشود . وظیفة شبکیه دریافت اشعة نورانی وارده به چشم و انتقال آن به مغز است چنانچه فشار داخلی چشم بالا رود سلولهای عصبی شبکیه و تارهای آنها از وظایف عادی خود باز می مانند و دید چشم دچار اختلال می شود و این اختلال ادامه می یابد . عموماً این بیماری به تدریج گسترش می یابد ولی دیده شده است که گاهی بسیار سریع حادث می شود یعنی یک فرد در چشم خود احساس درد ناگهانی می کند و سپس چشم تار می شود . چنانچه فوراً  و بلادرنگ به چشم پزشک مراجعه نشود . دید چشم به تدریج  بدتر شده به طوری که چشم در جاهای تاریک به سختی می تواند حالت تطابق ( هماهنگی ) را انجام دهد . و همه چیز برای او نامرئی خواهد بود درست مثل این که یک شخص سالم از زیر نور آفتاب درخشان وارد سالن سینما شود. چنین بیمارانی ممکن است در اطراف نقاط نورانی مثلاً  لامپ حلقه هایی شبیه قوس و قزح ببینند و تصویرها  به تدریج تیره و مه آلود به نظر برسند .
مرحلة بعدی آب سیاه از دست دادن دید طرفین است . در این حالت شخص فقط می تواند روبرو را ببیند .
چرا دید طرفین زودتر از دید روبرو از بین می رود ؟
برای اینکه فشار مایع داخل کرة چشم نخست به سلولهای شبکیه و تارهای عصبی آن صدمه می زنند مرحله آخر این بیماری نابینایی کامل است و آن هنگامی اتفاق می افتد که کار همة سلولهای عصبی و تارهای آنها مختل می شود .
اگربه همان اندازه که نیست به شیک پوشی خود وسواس دارید مراقب دید چشمان خود هم باشید یعنی همیشه به دید چشم خود شک و تردید کنید همین شک شما رابه مطب دکتر بکشاند بینایی خود را از دست نخواهید داد .
آب سیاه بندرت قبل از 35 سالگی بروز می کند و معمولاً بین افراد 40 تا 70 ساله دیده شده است . و همچنین افرادی که نزدیک بین هستند و یا بیماری قند دارند وهمین طور کسانی که در خانوادة آنها افراد مبتلا  به آب سیاه وجود داشته اند باید بیشتر از دیگران مراقب خود باشند زیرا مبتلا شدن آنها بیشتر است .
در ضمن آب سیاه بر اثر فشار داخلی چشم است به معنی فشار خون نیست و این دو ارتباطی به هم ندارند .
آب مروارید
آب مروارید که موضوع گفتار ماست یکی از بیماریهای عمده و قابل پیشگیری و درمان پذیر چشم است . در این مورد باید گوش به زنگ باشید و خود را به پزشک ماهر بسپارید تا بیماری شما را تحت کنترل درآورد .
هم اکنون در سراسر جهان 42 میلیون انسان بالای 40 سال گرفتار آب مروارید هستند . اگر یک فرد همان طور که به خورد و خوراک روزانة خود توجّه کند به چشم خود هم برسد و به موقع به چشم پزشک مراجعه کند چنانچه احتمال آب مروارید  هم برود فقط 5 در صد موارد نیاز به جراحی پیدا می کند . باوجود این هر سال در سراسر جهان 600 هزار عمل جراحی آب مروارید انجام می شود که 97 درصد آنها موفقیّت آمیز است در تشریح این بیماری باید بگوییم که عدسی چشم شما تصویرهایی را که می بینید برای واضح دیدن تنظیم و میزان می کند ، از خود عبور می دهد و به شبکیه منعکس می کند . سپس تأثیر آنها از طریق سلولهای عصبی شبکیه به مغز می رسد و شما تصویر و شئ را می بینید . ولی گاهی عدسی چشم که شفاف و پشت مردمک قرار گرفته ، کدر می شود و به صورت سفیدة تخم مرغ پخته در می آید که در این صورت اشیاء رؤیت نمی شوند و یا کدر دیده می شوند . این حالت را آب مروارید می گویند . موقعی که آب مروارید  در حال پیدایش و پیشرفت است و دید کدر و تیره می شود با عینک و مالش تغییری در دید چشم حاصل نمی شود .در ضمن زیاد کردن نور چراغ هم به خواندن فرد کمک نمی کند .
هنوز به درستی معلوم نیست که چه فعل و انفعالات شیمیایی باعث آب مروارید می شود و رنگ عدسی را تیره می کند . بااینکه این بیمای در مرض قندیها ( دیابت ) زیادتر دیده شده ولی بسیاری از مردم کاملاً سالم هم به آب مروارید دچار شده اند در صد ابتلا به این بیماری هم با بالاتر رفتن سن  بیشتر می شود و بیماریهایی نظیر سرخجه احتمال بروز این بیماری را تشدید می کند . 
 

برخلاف آب سیاه که باید هر چه زودتر و بی درنگ آن را در مان کرد ، درمان آب مروارید تا روزی که چشم هنوز به خوبی می بیند در دست خود شما و پزشک شماست . یعنی چند روز دیرتر یا زودتر تغییر زیادی در روند بیماری حاصل نمی کند ،  ولی پس از اینکه به اصطلاح « برسد » حتماً باید جراحی شود و درنگ جایز نیست. البته کسانی که شغلشان ایجاب می کند دید کامل داشته باشند باید فوراً عمل کنند و کار را به فردا نیفکنند .  یک آب مروارید رسیده یعنی آمادة خارج کردن ، اصطلاحی است که دکترها بکار می برند .
جراحی عدسی یعنی برداشتن و تعویض آن ، چیزی که شما به جای عدسی معیوب خود قرار می دهید مهم است . ولی بهترین راه این است که جراح چشم ضمن برداشتن عدسی معیوب به جای آن لنزی بگذارد که همیشگی باشد. با این تکنیک دید شما به حالت عاید باز می گردد .
پس همانطور که ملاحظه می فرمائید آب مروارید نگرانی ندارد و قابل پیشگیری است.
دیابت و نابینایی
دویست و چند میلیون مرض قندی در جهان اگر احتیاط نکنند در معرض خطر کوری قرار خواهند گرفت . این نوع بیماری چشم دیگر به سن و سال بستگی ندارد و در هر سن و سالی ممکن است به سراغ فردی که مرض قند خود را تحت کنترل خویش نیاورد بیاید .
اگر یک مریضی  که دیابت دارد اراده داشته باشد و برای وجود خودش ارزش و احترام قائل باشد و به توصیه هایی که شده است توجه کند می تواند خودش را نجات دهد . یعنی یک مرض قندی باید در خوردن هر نوع غذا که گلوکز ( قند ) است و یا پس از آغشته شدن با بزاق و در دستگاه گوارش تبدیل به گلوکز می شود از قبیل نان برنج سیب زمینی خودداری کند و درعوض سبزیجات حبوبات و موادی که نشاستة آنها کمتر است بخورد. او باید ورزش روزانه اش را به موقع انجام دهد و به تشخیص پزشک خود از قرصهای پایین برندة میزان قند در خون و یا محرک دستگاههای ترشح انسولین با ناشتایی اش مصرف کند .
در پاره ای از مرض قندیها که قندخون خود را کنترل نمی کنند ریزی که شبکیه خون رسانی و تغذیه می کنند در پشت چشم متورم می شوند ، می ترکند و یا نشت می کنند . این خونریزی در شبکیه باعث پاره شدن ، جدن شدن و یا لکه دار شدن آن میشود .
از طرفی این نشت خون ممکن است به مایع ژله مانند چشم وارد شود و آن را از حالت طبیعی خارج کند و به تدریج از دید چشم کاسته شود . این مراحل به مرور ، ولی بدون توقف صورت می گیرد این پیشرفت تدریجی به بیمار کمک می کند که به فکر چاره جویی افتد . البته این را هم در نظر داشته باشید که 60 درصد کسانی که بیش از 15 سال به دیابت دچار هستند مرض خود راجدی نمی گیرند و رژیم غذایی استواری ندارند و قرصهای خود را به موقع و طبق دستور نمی خورند ،  احتمالاً  کم و بیش به این عارضه دچار خواهند شد ولی فقط 5 درصد آنها نابینا می شوند .
تا اینجا متوجه شدید که کلید سلامتی در دست خود ما است این شگفت انگیز است که بعضی از مردم از اتومبیلشان بیش از خودشان مراقبت می کنند . یعنی اتومبیل را هر ماه یک بار به مکانیک نشان می دهند ولی حاضر نیستند خودشان هر سال یکبار به پزشک نشان دهند .
چند توصیة مفید برای حفظ چشمها
- سعی کنید با چشم بدون عینک سیاه به خورشید نگاه نکنید اگر چه این قبیل عینکها هم نمی توند صد در صد مؤثر باشد. اشعة ماوراء بنفش به شبکیه چشم آسیب می رساند .
ـ آب مروارید بیماری نگران کننده ای نیست با تویض عدسی مسئله قابل حل است .
ـ پول خود راصرف مایع شویندة چشم نکنید چشم خود را به حدّ کافی مایع برای شستشو در اختیار دارد .
ـ عینک شما باید دقیق باشد . مواظب پیرچشمی خود باشید در هر حال اگر نزدیک بین و مرض قندی هستید از 35 سالگی به بعد سالی دوبار وگرنه هرسال یک بار به چشم پزشک مراجعه کنید .
ـ « دو » بین ها باید این مشکل را فوراً با کمک دکترشان حل کنند وگرنه مغزشان هم خسته میشود .
ـ پیر چشمها سعی کنند باعینک بخوانند و یا خیاطی کنند تا به چشمشان و به اعصاب خودشان فشار نیاورند لازم نیست از کسی خجالت بکشند .
ـ اگر احساس می کنید موقع خواندن یا دیدن فیلم یا تلویزیون چشمتان خسته میشود این یک بیماری نیست ، شما به عینک نیاز دارید و اگر عینک دارید به تعویض آن احتیاج دارید .
ـ چشم مانند همة اعضای بدن هرچه بیشتر کارکند بهتر کار می کند سعی کنید از آن کار بکشید . استراحت دادن به چشم همان استراحت دادن طولانی به ماهیچه است که آدم را شل و ول می کند و کارآیی اش را پایین می آورد .
ـ مطالعه در جایی که نور به حدّ کافی نیست توصیه نمی شود .
ـ فاصلة کتاب از چشم باید به حدّی باشد که کلمات به خوبی دیده شود . 
ـ و یک نکتة بسیار مهم این است که باید سیستم آموزش و پرورش در سراسر دنیا دگرگون شود و به جای تأکید کردن روی درس ریاضی و غیره باید درس مراقبت از جان خود و دیگران ، رعایت قانون ، و نظامات ، احترام به حقوق دیگران ، بهداشت فردی و محیط و از همه بالاتر باید اخلاق به دانش آموزان مخصوصاً در مدارس ابتدایی و راهنمایی داده شود .
این پدرهایی که به هر ساز بچه هایشان می رقصند ابداً به آنها کمک نمی کنند بلکه آنها را بدبخت می کنند .
ـ باید آموزش و پرورش در دوره های پایین در سراسر جهان باتوجّه به تجربه های حاصل شده تغییر کند یعنی اینکه به نوجوان طرز زندگی آموخته شود . مثلاً  آثار خوب و بد مواد شوینده رنگهای اتقاق ، تأثیر نور در دید چشم ، طرز عبور از خیابان ، رانندگی ، آشپزی ، ارزش غذاها ، اهمیت خواب استحمام یاد داده شود . و در آخر این تأسف آور است که یک نوجوان که در دبیرستان الکتریسیته خوانده نتواند پریز و یا کلید برق خانه شان را عوض کند بدون اینکه برق به بدنش متصل شود . و بارها دیده ایم که نوجوانی دستش را که به چسب مایع آغشته بوده به چشمش مالیده و به چشم خود آسیب زده یا با چشم غیر مسلح وارد کارگاه جوشکاری شد و برادة سوزان آتش وارد چشم او شده است . همة این آسیب های ناشی از حوادث بلااستثنا قابل پیشگیری هستند .
پیشگیری از آنها در دست خود شما و معلم و پدر و مادر شماست .